Το Βάπτισμα του Πυρός
Το τελευταίο χρονικό διάστημα αυτό που εισπράττει κανείς συνεχώς και κυρίως από εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα είναι μία ανασφάλεια για το μέλλον τους και μια δυστυχία για τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν καθημερινά μέσα στο εργασιακό τους περιβάλλον. Και όσο και αν είναι μια γενική πεποίθηση ότι η εργασιακή σχέση είναι εξορισμού ζόρικη και συγκρουσιακή, εν τούτοις αυτό που βλέπει κάποιος τα τελευταία χρόνια δεν πρέπει να έχει απολύτως καμία σχέση με αυτό.
Είναι ένα ξεκάθαρο έλλειμμα της ντόπιας κυρίως εργασιακής κουλτούρας, που έχει την τάση να αγνοεί αυτό που στον κόσμο των επιχειρήσεων και του HR αποκαλούμε ανθρώπινο κεφάλαιο (human capital) ή στην καλύτερη να το θεωρεί ως περιττό και αναγκαίο κακό για να λειτουργήσει μια επιχείρηση και να το συμπεριφέρεται αναλόγως.
Στα πλαίσια λοιπόν αυτής της στρεβλής εικόνας πολλές επιχειρήσεις έχουν την τάση να δίνουν θέσεις ευθύνης σε άτομα που με όρους ανθρώπινου δυναμικού δεν έχουν την παραμικρή ικανότητα να διοικούν άλλους ανθρώπους. Το μόνο κριτήριο που τους έδωσε την εξουσία να επηρεάζουν ζωές άλλων ανθρώπων σε πολλές των περιπτώσεων ήταν η ικανότητα που είχαν να φωνάζουν και να επιβάλλονται τρομοκρατώντας άλλους συναδέλφους με απειλές κυρίως για απόλυση.
Τα 15 χρόνια περίπου κατέχοντας ενεργούς ρόλους σε θέσης ευθύνης μικρών και μεγάλων εταιρειών σε σημαντικά και ασήμαντα πόστα θα τολμούσα να πω ότι έχω δει ανθρώπους να πηγαίνουν στον ψυχίατρο γιατί τους έτυχε προϊστάμενος, ο οποίος όχι μόνο δεν ήξερε σαν λέξεις τι είναι τα soft skills, αλλά βάσει του χαρακτήρα του σε οποιαδήποτε σοβαρή επιχείρηση που σέβεται το εαυτό της δε θα έπρεπε να έχει ποτέ προσληφθεί, πόσω μάλλον να του δοθεί και λόγος απόφασης για εργασιακές ζωές άλλων ανθρώπων.
Μπορεί να είναι γραφικό και τετριμμένο το κλασσικό που λέγεται ότι η εργασία μας είναι το 1/3 και βάλε της ζωής μας. Σκεφτείτε λοιπόν πόσο κακό μπορεί να είναι αυτό το κομμάτι της ζωής μα και ειδικά όταν αποτελεί μια καθημερινή πηγή δυστυχίας και άγχους.
Πραγματικά είναι πολύ θλιβερό και δημιουργεί πολύ θυμό το γεγονός ότι ακόμη και η πολιτεία δεν βλέπει ότι το πρόβλημα έχει αντίκτυπο τεράστιο θα έλεγε κανείς ακόμη και στα δημόσια οικονομικά. Ο κακός προϊστάμενος που φέρεται άσχημα στους υφισταμένους του να είστε σίγουροι ότι έχει στην ομάδα του πολύ μεγάλο ποσοστό αναρρωτικών αδειών, πολλές εκ των οποίων έχουν σαν μοναδικό στόχο να απομακρυνθεί ο εργαζόμενος από το τοξικό περιβάλλον που εργάζεται, έστω και για λίγο, και λειτουργούν σαν σανίδα σωτηρίας για το θύμα προκειμένου να πάρει μια ανάσα από τον καθημερινό του Γολγοθά. Και μαντέψτε λοιπόν, σε ποιόν λέτε να πάει ο λογαριασμός για όσους εξαντλούν τις 30 ημέρες αναρρωτικής αδείας που συμμετέχει και ο εργοδότης; Μα φυσικά στον ασφαλιστικό φορέα, δηλαδή σε όλους μας, αφού η ασφάλιση στην χώρα μας είναι αποκλειστικά ευθύνη της πολιτείας. Και πόσο χειρότερο γίνεται όλο αυτό αν προσθέσει κανείς και τα ψυχοσωματικά νοσήματα που τις περισσότερες φορές αργούν να εκδηλωθούν και κατά συνέπεια να αντιμετωπιστούν…
Θα μπορούσε κανείς να πει με σχετική ασφάλεια πως αυτοί που ξεκίνησαν να μιλούν σε πιο ώριμες οικονομίες και κουλτούρες για πολιτικές διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού και ισορροπία μεταξύ εργασιακής και προσωπικής ζωής και λιγότερες ώρες εργασίας ανά εβδομάδα δεν το έκαναν γιατί ξύπνησαν ξαφνικά ένα πρωί και είπαν ας μοιράσουμε κάτι από τα κέρδη μας με το προσωπικό μας. Το μέτρησαν και είδαν ότι μόνο έτσι μεγαλώνουν τα κέρδη τους.
Σύμφωνα με τον Wayne Cascio στο άρθρο του στο HBR το 2006 για κάθε εργαζόμενο που εγκαταλείπει οικειοθελώς την θέση του (αναφέρεται σε θέσεις που απαιτούν δεξιότητες κυρίως) στις επιχειρήσεις κοστίζει όσο οι μισθοί του για ένα χρόνο και κάτι. Ανοίγουν το παράθυρο και πετάνε στον αέρα λεφτά δηλαδή. Πραγματικά υπάρχουν εταιρείες που έχουν διαρκώς αγγελίες ανοιχτές (γιατί το employee turnover rate που έχουν είναι τόσο μεγάλο) και τα τμήματα προσωπικού δεν προλαβαίνουν κυριολεκτικά να καταθέτουν προσλήψεις και ταυτόχρονα οικειοθελείς αποχωρήσεις.
Κάποια στιγμή καλό θα ήταν να καταλάβουν και οι εργοδότες στην Ελλάδα ότι είναι προς το συμφέρον τους να προάγουν σε θέσεις ευθύνης ανθρώπους που πρώτα σέβονται τον εαυτό τους και τους άλλους και κατανοούν ότι απέναντι τους έχουν άλλες ανθρώπινες ψυχές και όχι αντικείμενα. Το καλό εργασιακό κλίμα αποτυπώνεται σε όλους τους δείκτες μια επιχείρησης και είναι αυτό που ωθεί το προσωπικό να κάνει το λεγόμενο extra mile και να κάνει την διαφορά.
Ο Αβραάμ Καϊρέτογλου είναι Ψυχολόγος και Οικονομολόγος με μεταπτυχιακές σπουδές στη Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων. Παράλληλα φοιτά σε μεταπτυχιακό επίπεδο στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και σε προπτυχιακό επίπεδο στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Περισσότερα…
